Nga Valbona Zhupa – Çdo ditë ishte e para. Dikur shkruheshin këngë për luftën, dashurinë, qeveritë e kriza sociale. Dukej sikur njerëzit nuk do të ishin edhe për shumë kohë në këtë planet.
Ti je ulur përballë meje dhe hesht. U bënë disa minuta. As unë nuk di çfarë të them. Të shoh me ngulm, por nuk e ke mendjen. Je mirë, me një këmishë të bardhë, flokët të janë shkatërruar nga syzet që ke vënë pa rregull mbi kokë, ke fiksuar vështrimin dhe përzien kafen me qetësi. Më bën nevrik. Dua të them diçka, por me mbyt ankthi. Është gati për shi, retë gati sa nuk më hyjnë në kraharor, koha kalon dhe prapë s’më vjen asgjë. Jam bosh. Nga kyçi i djathtë i dorës të duket një verore.
Si më the? Duhet të nxitosh të shohësh sa më shumë filma, që të ngopesh me ëndrra. Ç’më duhen ëndrrat të pyeta? Të jesh në gjendje të jetosh jetën. Ufff, këto lloj këshillash nuk më hynin në xhep. Asnjëherë s’më ishte dukur vetja ëndërrimtare, përkundrazi ndjehesha e trishtuar. Në fund të fundit njerëzit janë shumë më pak ndryshe nga njëri tjetri se sa mendohet.
Ti vë syzet se të vret dielli i nxehtë që del befas si kapadai, duke më dhënë një kokëdhimbje të heshtur.
Ndërsa unë mendoj se duhet të kisha qenë më trime. Pse e kisha nënvlerësuar peshën e asaj që ndjeja duke përshpejtuar rrjedhën e saj?
Përballë teje, e ndjej se kam bërë dhe një gafë tjetër, të jam mburrur.
Tek e fundit, çfarë shansesh kisha? Të braktisesha apo të isha e lumtur?
Pavarësisht paqëndrueshmërisë dhe shembujve kundër në dukje, askush nuk kishte arritur të ma davariste ndjesinë e trishtimit.
***
Ashtu si sot, dhe atë ditë nuk ishte as ftohtë as ngrohtë. Ishte fund maji. Ajri i lagësht nga shiu që kishte rënë më jepte një gjallëri ironike, saqë kisha ndërtuar disa ushtrime përqendrimi vetëm të vija në terezi.
Syprina e ujit midis asfaltit të çarë më jep një kënaqësi idilike.
Po shkoja në punë. Mu desh ta dyfishoja përkushtimin tim ndaj realitetit. Ja ku dola nga tema. Se këtë bëj unë, radhis elementë pa lidhje dhe hamendësoj hipotezat qe i ngre vetë me mendje.
Por telefonata jote ma ndryshoi humorin.
Më the që kishe ardhur në qytet. Njiheshim prej disa vitesh, asgjë e rëndësishme, dy kafe aty- këtu, duke rendur pas lajmit, me premtimin që një ditë do të rrinim seriozisht.
– Do takohemi?
Nuk u përgjigja menjëherë. Rrugët ishin të shkreta. Ti je trupmadh, i ëmbël, i heshtur, me flokë të dendura e faqe të zbehta. Ke një lëkurë të brishtë dhe një mjekër të shpërndarë pakujdes.
Fytyra, me një shprehje të amshtë të tregon mosbesues për ato gjëra që duken të rëndësishme, por indiferenca jote mbetet pezull pikërisht mu aty, tek gjërat e pazakonta. Duart e tua thonë se nuk kanë prekur kurrë një punë të rëndë.
Çdo bëj me ty? Dikur ja njihja vetes këtë huqin hilacak që më kishte tradhtuar me qindra herë. Do mërzitesha.
Por gabova. Thjeshtësia me të cilën u përpoqe të më ndillje të dilja më mbushi me padurim.
Ti jetoje në një univers paqeje dhe drite, ndaj kur u shfaqe me vonesë poshtë shtëpisë time, ndriçoja e tëra dhe unë.
Me atë zërin fundor e mospërfillës më pëshpërite: “Më fal që u vonova, por tani ja arrita të vij. Si je ti?”.
Për vete mu duk sikur po pluskoja në një përbërës të lëngshëm, mbushur me avuj dhe erë sapuni.
– Unë jam mirë – thashë e qetë. Do ikim?
Disa miq më prisnin në një lokal të vogël, që më pëlqen të shkoj dy tre herë në muaj.
Rrimë jashtë, në oborr, pimë nga një gotë, e flasim si të hallakatur mbi çështje që nuk na interesojnë. P.sh. politika, ministrat, korrupsioni, derisa fikemi nga alkooli e përfundojmë duke bërë thashetheme për dashnoret e tyre antipatike.
Po atë natë, na hipi një neps për bar. Ti nxore kartëvizitën ku mezi lexohej, emri, mbiemri, gazetar, free-lancer. Pastaj the, – “Kam një bli në oborrin e shtëpisë”. Shpërtheu e qeshura. “Dhe unë kam një vazo në kuzhinë”- mendova.
– Si ndjehesh? – e pyeti dikush nga miqtë e mi. Të jesh i famshëm e kam fjalën.
– Po ja, njerëzit më njohin e thonë – shikoni, ai aty është gazetari filan, është ai që fjalët i dalin me aq mjeshtëri-, e nisi të qeshë”.
– Mos u bëj fëmijë.
– Ti ke shkruar për Berlinin, si është ky proces? – vazhdoi miku.
– Cili proces?
– Procesi i të shkruarit. E di që artistët janë gjithmonë në siklet kur flasin për punët e tyre.
– Eh, çfarë artisti jam unë?
– Mua më pëlqeu vërtet ajo që kishe shkruar. Nuk kam qenë kurrë aty, por pasi lexova “short story-n” tënd u tundova shumë.
Pas kësaj, ky tipi i kërkoi një autograf.
– Ke një penë? – e pyeti. Ti mohove me kokë.
– Një shkrimtar pa penë?
– Po. Një shkrimtar pa penë.
Na tregove gjerë e gjatë për udhëtimin në Berlin, ku kishte shkuar për dy ditë e kishte ndenjur katër muaj, në një dhomë të ngushtë me qiraxhinj pijanecë, shumicën e kohës pa para, vetëm e vetëm ti provoje vetes se mund t’ja dilje. Mu duke bujar. Bujar e pa lakmi, i zhytur në udhëtime të papritura, e në dëshira të befta.
Dhe – vazhdonte kuriozi – Ja dole?
– Jo, puna është se unë u bëra serioz. Fjalët buronin, ato morën formë dhe forma u bë e plotë e pas një jave e kisha përfunduar tregimin. Ishin dhimbja, trishtimi, gëzimi që i dhanë jetë atyre fjalëve. Në fund u bëra serioz.
– Që do të thotë? – , pyes unë.
– Nuk e di, që fjalët shkatërrojnë gjithçka e dashur.
Mu duke ironik.
– Por vjen një moment që duhet të zgjedhësh mes jetës dhe fantazisë- këmbëngula me qetësi.
Për dreq kjo bisedë na u ndërpre. Lokali do mbyllej.
U çuam të përgjumur, dhe u drejtuam në heshtje drejt “The source” (burimi), një lokal sqimatar, pordhac, plot me drogaxhinjsh, me të cilin atë natë na lidhte një bashkëfajësi dyshuese.
Kur hymë brenda, na printe një marrëveshje shqisash.
Pasi fytyra të njohura nisën të shfaqeshin, grupi u shpërbë. Ndërsa po shkoja në tualet, më ngjitet një djalë lëkurë zeshkët që më dërdëlliste gjëra të pakuptimta. E kapa veten duke i buzëqeshur, sa për t’i treguar se megjithëse as e kisha idenë kush ishte, o më dukej i sjellshëm, me atë plotshmëri fizike ku ndonjëherë lëshonte një kërcitje ledhatuese të buzëve, ose mbase edhe po më tundonte seriozisht.
Shpejt, një dorë e fortë më kapi nga krahu e më tërhoqi me shqetësim. U ktheva e oh zot, ish i dashuri im qull nga djersa, pak i dehur sigurisht në një gjysmë-errësirë që më kujtonte dhomën e tij të gjumit, një atmosferë e lagësht dhe e zymtë . “Ç’bën këtu”? – më tha.
– Ti ç’bën këtu,- ju lëshova.
Doja patjetër dritë. Hodha sytë nga ti. Dhe ishte sikur po i hidhja sytë në një tablo në muzeun e Pradës. Ai imazh yti aty që më ftonte me dorë më dha një dehje celebrale, saqë çdo fjalë e ishi-t tim u tret.
– Po iki – i thashë, e mbyllim këtu, jam e shoqëruar.
U largova hijerëndë disi e krisur brenda. Për pak sekonda mu kujtuan disa imazhe të shkuara. Ai (eksi) nuk dinte as të urrente as të donte, dhe për aq sa ndjenjë ishte treguar jashtëzakonisht i mirë dhe i gjindshëm. Goxha përkufizim.
I dashur, nuk di si të falënderoj që je tre tavolina më tej. Po të shoh, je duke kafshuar buzët se po flet me një bukuroshe dhe unë akoma s’kam vendosur çdo të bëj me ty. Ah çfarë paqe e trishtuar.
Vetëm kur arrita tek tavolina u qetësova. Nxora paketën dhe të zgjata një cigare.
“Besoj tani jemi në rregull”- të thashë. E bëra e u ndjeva e lehtësuar. Lindur dhe rritur në një provincë, pjesën tjetër të botës ti e kishte njohur vetëm nga leximet e udhëtimet.
Jeta nëpër ato vende është e egër. Vetë më kishe thënë se nëse do të rrije aty, do gjeje një vajzë të re dhe të ashpër dhe pa asnjë emocion do ta zhvirgjëroje me atë pjekuri të parakohshme që ta fal provinca. Do martoheshe pastaj…
Ktheva me fund gotën që kisha përpara dhe porosita dhe një tjetër. Ajri ishte zhdukur bashkë më dritën.
Më erdhi në mend që dikur kisha fjetur më një tip të panjohur, që herë mërmëriste nëpër dhëmbë, herë dukej sikur nuk ishte aty.
Meshkujt që dëshiroj janë gjithmonë meshkuj ëndrrash. Rrallë kam takuar të tillë, por me kohë gjykimi ka ndryshuar. Dikur i njihja nga heshtja, tani për aq sa më kujtohet, sa më shumë më tërheqin aq më tepër bëhem e paqëndrueshme.
Ndjeva se po përpihesha nga një natë e turbullt. “Jam e krisur”- , mendova. (nejse, përsëri po shmangem nga tema).
Dalëngadalë miqtë po largoheshin. Mbetëm vetëm ne.
U çuam. Një drojë e trishtuar po më kërruste hapat. Kishte nisur shi. Nuk morëm taksi.
Shtëpia ime ishte diku mbi një të përpjetë, tërë baltë. Kur arritëm, sa nuk u rrëzuam në llucë. Ishte e vështirë të bëje përpara duke ndenjur të dy bashkë. Njëri duhej të ndalonte. Unë rrija ngjeshur. Ashtu kaluam.
U ngjitëm në shkallë. Përfituam nga hapësira e sheshpushimeve. U puthëm.
Puthje me shije bari. Derën e hapa me vështirësi. Hymë brenda.
– Pikturat e tua janë këto?
– Po.
– Pra ti je artiste?
– Pikturoj për vete.
– I ke ekspozuar ndonjëherë?
– Jo.
– Pse?
– Jam frikacake.
– Po me ty? Çfarë ndodh me ty? Pse je kështu, i paqetë? Je përherë në lëvizje, çfarë dreqin shkruan te ai bllok? Dua të di çfarë mendon kur shkruan, për kë shkruan?
– Kur shkruan, e jeton kohën me ndjenjën që nuk do ja dalësh, që do e bësh keq, sikur të mos jesh në gjendje të thuash atë që me të vërtetë do doje të thoshe. Duke u përpjekur të mbledhësh së bashku pjesë jete të panjohurish, fjalë të pathëna, ndjesi të pajetuara, që i ëndërron, i urren, i dëshiron, i ndjell, i përçmon, jetën tënde, të përditshmen. Ato që të kujtohen dhe ato që harron. E pavarësisht se i jeton ditët e tua në një konflikt të vazhdueshëm me veten, vazhdon ta bësh, çdo ditë nga pak, duke besuar gjithmonë e më shumë në të.
– Edhe?
– Pak rreshta nga këto shndërrohen në tregime. Dhe nuk mund të bësh pa i lexuar, dhjetëra herë. Kush e di nëse kjo është pjesë e praktikës së një shkrimtari të mirë, nuk e di. Por unë dua ta lë çdo gjë të shkojë si duhet, si më vjen. Në mënyrën më të natyrshme. Lexoj për të kuptuar ku kam gabuar, e nëse mund të përmirësohem. Lexoj edhe shpesh qaj e qesh për një histori që varet vetëm nga unë. Frika e të gabuarit rri aty, por asnjëherë si në ato momente, unë i jap vetes lirinë për të besuar se, pas gjithçkaje, është pikërisht ashtu si duhet të jetë.
– Kurse unë dua të di çfarë dreqin më ke bërë?
– Si?
– Të marrë erë në ëndrrat e mia.
– Çfarë ere kam?
– Erën tënde, atë që ke tani, të ëmbël, të përzierë me seks. Është si një rënie e mahnitshme tek era më e natyrshme.
– Vetëdija.
– Të ndesha ty. Ishte e pashmangshme.
– Më pihet.
– Gjithçka përzihet, e djeshmja dhe e tashmja.
U zbavitëm. Në një mënyrë të hareshme dhe shumë nepsqare. Kishim pirë…
***
Në ato orë që vijuan, ai flinte, hante, fliste e flinte prapë. Kur zgjohej ai zgjohesha dhe unë. Zgjohesha me të. Sepse më vinte turp ti rrëfeja gjumin tim. E shikoja vjedhurazi. Ndonjëherë. Si i lëviznin kapakët e syve nën lëkurën e zbehtë. E shikoja si ëndërronte. Për kë ëndërronte? Ai lëshonte psherëtima si djalë i vogël.
Mund të tregoj hollësi pa fund për ato orë. Por po i kapërcej. Më mirë ti kapërcej.
Vjen momenti i ikjes.
Nxitojmë të kthehemi në vete. Unë duke kërkuar me ngulm motivin e humbur, i cili ma prish humorin, ndërsa ti duke u larguar ashtu si erdhe, qetë, me mendimet e kaltra të arratisjeve.
I gjithi prej eshtrash të ëmbla.
***
Kur ike, isha gjysmë e plevitosur dhe me kishte kapur dëshira për patate të skuqura dhe një gotë verë.
Kuptova se pranë teje isha ndjerë e hutuar, sepse u mundova të gënjeja, të fshehja zbrazëtinë, nuk isha mësuar të numëroja lumturitë që më kishe dhënë.
Dola në dritare. Një shi i pjerrët më pengonte të shikoja poshtë taksinë që të mori. As shtegun e ngushtë nuk arrita ta dalloja, aq i dendur nisi.
Mendova se kisha një kujtim. Dhe se isha ç’mësuar të kuptoja të vërtetën, kisha ngushtuar kufijtë, i isha dorëzuar së keqes.
Kuptova në ato momente se më kishte ardhur në majë të hundës duke qenë unë, ndjeva të gjithë zbehtësinë e mendimeve të mia.
Kur po mendoja këto, hoqa bluzën dhe çorapet. Tërhoqa kuvertën deri tek gjoksi, si bëj zakonisht kur jam vetëm dhe u ndera e tëra. Shiu vazhdonte të binte pa e prishur fillin e mendimeve. Mu kujtua pjerrina plot me baltë, dritat e djegura, shkallët e ftohta, buka e thekur me gjalpë, zhurma e banjos kur shkarkohej uji, vera që u derdh mbi tapet, disqet që dëgjuam, dhoma e braktisur me raftet bosh të librave, me perdet e vjetra dhe kornizat e gërryera, gotat e qirinjve, filxhanët e kafes, më vërshoi gjithë zhgënjimi, varësia, ankthet, ngurrimet, zbrazëtia, frika, drita e mëngjesit, ngjyra e gurëve, ëndrra në shtëpinë e ëndrrave, mashkulli i çuditshëm që kishte fjetur në shtratin tim.
Asgjë nuk ma zbuste dot dëshpërimin. Hapa verën. Piva gllënjkën e parë. Aty për aty mu kujtua ajo shprehja e gjyshes time se, mjafton një gllënjkë, për të dalluar se shishja është e mirë.