Ndër itineraret e turizmit kulturor të Ballkanit Perëndimor, që Projekti për Zhvillimin dhe Promovimin e Turizmit të Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal (RCC) po zhvillon aktualisht, është i ashtuquajturi ‘Balkan Monumental Trail’ që përfshin monumentet monumentale të rajonit të Luftës së Dytë Botërore.
“Para se të njihej në rajon, arti futuristik dhe dizenjimi i monumenteve të Luftës së Dytë Botërore morën vëmendjen ndërkombëtare përmes disa botimeve, projekteve artistike dhe ekspozitave prestigjioze, përfshirë në Muzeun e Artit Modern të Nju Jorkut, MOMA”, tha Snjezana Derviskadic, Udhëheqëse e Ekipit të Projektit për Zhvillim dhe Promovim.
“Interesi i bashkësisë ndërkombëtare të artit në këto monumente shkaktoi më shumë interesin e mediave mbi udhëtimet dhe atë të industrisë së turizmit. Pra, interesi ndërkombëtar dhe rajonal në arkitekturën e monumenteve të Luftës së Dytë Botërore është atje dhe ne do të punojmë për t’i kthyer këto struktura mahnitëse në atraksione turistike, të vendosura për të sjellë më shumë vizitorë në rajon. Historia e Ballkanit Perëndimor është e gjallë dhe e gjerë, dhe ne duam ta shfrytëzojmë atë më së shumti dhe ta shfrytëzojmë atë në dobi dhe në zhvillimin ekonomik të rajonit tonë “.-përfundoi.
Lista fillestare e rreth 40 monumenteve të Luftës së Dytë Botërore që janë kryesuesit që do të përfshihen në këtë rrugë ndër të tjera përfshijnë: Mushqete dhe Pishkash Star nga Shqipëria; Tjentiste dhe Kozara nga Bosnja dhe Hercegovina; Monumenti i Minatorit dhe Velanija nga Kosova *; Barutana dhe Jasikovac nga Mali i Zi; Makedoni dhe Prilepi nga Republika e Maqedonisë Veriore; dhe Bubanj dhe Kosmaj nga Serbia.
Vlera e tyre kulturore dhe artistike, si dhe potenciali për përfshirje në një rrugë të re rajonale të turizmit kulturor që kalon nëpër gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor (WB6) ishin temat kryesore të një punëtorie dhe një vlerësimi gjithëpërfshirës të paraqitur në Podgoricë nga Qendra për Hapësinën e Qëndrueshme Zhvillimi – EXPEDITIO, përfitues i RCC-së i zbatuar dhe financimi i BE nga Programi i Madh i Zhvillimit dhe Promovimit të Turizmit.
Në përgatitjen e vlerësimit të saj EXPEDITIO mblodhi ekspertë nga BB6 të cilët zhvilluan hulumtimet në ekonomitë e tyre përkatëse dhe krijuan një panoramë rajonale.
“Tani dimë se cili nga monumentet në rajon ka potencial për të marrë turistë dhe vizitorë si pjesë e një rruge të re kulturore rajonale. Këto kryevepra arti dhe arkitekturore kanë vlera të vërteta kulturore dhe ne duhet të bëjmë çmos për të mbrojtur ato dhe për t’i ndarë ato me botën. Turizmi kulturor ndihmon të bëjë të dyja këto gjëra, pasi vizitorët në vendet e trashëgimisë kulturore de facto sjellin fonde që mund të përdoren për të ruajtur vendet dhe ata gjithashtu mbajnë gjallë historinë e tyre dhe e marrin atë përpara “, tha Tatjana Rajic, Menaxhere e Programit në EXPEDITIO.
Projekti i RCC-së për turizëm punon për të zhvilluar dhe promovuar ndërkombëtarisht ofertën e përbashkët turistike rajonale, rritjen e numrit të vizitorëve dhe të ardhurave, si dhe një numër njerëzish që punojnë në industrinë e turizmit./Monitor
